حذف رنگ ردآمین 6 جی (یک رنگ صنعتی) از محلول های آبی با استفاده از پسماندهای سلولزی

بسیاری صنایع مانند رنگرزی، نساجی، کاغذسازی، فرش و صنایع چاپ از رنگ استفاده می کنند. از آن جا که کارخانه ها مواد شیمیایی فرآوانی مصرف می کنند، پسماندهای ناشی از این صنایع به عنوان آلاینده تلقی می شوند. پسآب این صنایع اغلب حاوی روغن، واکس، عناصر فلزی سنگین، سورفاکتانت ها، مواد معلق و رنگ ها (آلی و معدنی) هستند. روش های جذب در محدوده ی وسیعی برای حذف آلاینده ها به کار می روند، به ویژه آن دسته از آلاینده-ها که تجزیه ناپذیرند. در بین این مواد، رنگزاها اولین آلاینده هایی هستند که به راحتی در پسآب تشخیص داده می شوند. این دسته بسیار سخت از بین می روند و بر اساس ساختار مولکولی پیچیده ی خود بسیار دیر تجزیه می شوند. در مطالعه های اخیر جاذب های متعددی جهت حذف رنگزاها مانند کیتین، چیتوسان، چوب، تورب، پوست موز، خاک اره و پسماندهای کشاورزی به عنوان موادی ارزان قیمت و مناسب استفاده شده اند. در این مطالعه، جاذب های ارزان قیمت، دردسترس و تجدیدپذیر؛ خمیر روزنامه، گیاه آزولا و لیف درخت خرما برای حذف رنگزای پایه ردآمین6جی استفاده شده اند. خمیر روزنامه جاذبی سلولزی با عملکرد بالا است. آزولا فیلیکولویدس نیز در دریای خزر در شمال ایران، به ویژه در نواحی جنوبی و در مرداب انزلی به عنوان گونه ای مهاجم شناخته شده است. استفاده از این گیاه هم به فرآیند رنگ زدایی کمک می کند و هم در جهت کاهش مشکلات ناشی از این گیاه در شمال ایران موثر خواهد بود. درخت خرما نیز به عنوان گونه ای بومی در نواحی جنوبی و مرکزی ایران رشد می کند. یکی از پسماندهای ناشی از چیدن خرما، لیف آن است. محلول ردآمین6جی با این جاذب ها به طور قابل توجهی رنگزدایی شد. شرایط بهینه جذب بدست آمد. با در نظر گرفتن اثر غلظت رنگزا (10، 30 و 50 میلی گرم بر لیتر)، ph محلول (3،2،1،...،9)، در زمان های (1 تا 60 دقیقه)، اثر مقادیر مختلف جاذب ( 1/0 تا 5/0گرم) و بررسی اثر نمک های مختلف (nano3، kno3،...) در حدود 75-95% حذف رنگ را شاهد بودیم. ph بهینه برای سه غلظت رنگزا در حدود 5/0±6، زمان مناسب 20 دقیقه، مقدار جاذب 35/0 گرم بر لیتر ارزیابی شد. نتایج حاصل حاکی از حذف موثر و بالای جاذب بودند. مزایای این مطالعه این است که از موادی به عنوان جاذب بهره بردیم که هر کدام مشکلی را در طبیعت به وجود آورده اند.